Με αφορμή την ολοκλήρωση της έκθεσης φωτογραφίας της Χλόης Ακριθάκη στην Γκαλερί 7 της οδού Σόλωνος 20 & Βουκουρεστίου στο Κολωνάκι με τίτλο “ΦΩΤΟγραφίες” το space52 συνομιλεί με τη Χλόη για την έκθεση αυτή.
Ποια είναι η ιστορία πίσω από την έκθεσή σου;
Η έκθεση με μία επιλογή από τις φωτογραφίες μου, είχε αρχικά σχεδιαστεί να γίνει στην περσινή χρονιά, παράλληλα με την έκδοση του βιβλίου της φίλης συγγραφέως Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη «Αυτό Φταίει» από τις εκδόσεις Μελάνι. Λόγο της πανδημίας, όμως, αναγκαστήκαμε να αναθεωρήσουμε το αρχικό μας σχέδιο, και το αναβάλαμε για τον Φεβρουάριο του 2021. Την τελευταία χρονιά, περάσαμε μεγάλο χρόνο μπροστά στις οθόνες του υπολογιστή, με γνωστούς και φίλους, σε σεμινάρια και συζητήσεις, δουλεύοντας ή διασκεδάζοντας, αλλά και σε διαδικτυακές επισκέψεις σε εκθέσεις και μουσεία. Οι φωτογραφίες και τα κείμενα ήταν καιρός να βγουν επιτέλους από τον υπολογιστή και από πίξελς να μεταμορφωθούν σε τελίτσες μελανιού πάνω σε χαρτί. Η εμπειρία του τυπώματος είναι εντελώς διαφορετική από τα 72 dpi του υπολογιστή. Αλλά και η εμπειρία της έκθεσης, ακόμη και ας ήταν στο μεγαλύτερο διάστημά της κλειστή, είναι πολύ πιο πλούσια από το αδιάφορο scrolling στο κινητό. Και έτσι, παρόλη την αβέβαιη κατάσταση, η έκθεση ετοιμάστηκε χωρίς να ξέρουμε αν και πότε τελικά θα μπορέσει να ανοίξει κανονικά για το κοινό.
Έχοντας μια τόσο μεγάλη συλλογή φωτογραφιών στα χέρια σου τόσα χρόνια πως αποφάσισες να εκθέσεις στο κοινό αυτές που βλέπουμε στο χώρο;
Η επιλογή ανάμεσα σε ψηφιακές και αναλογικές λήψεις, ασπρόμαυρες και έγχρωμες, κολλάζ και πολλαπλές λήψεις, αρχικά με προβλημάτισε. Πώς θα τις συνδυάσω; Πως θα αναρτηθούν; Υπάρχουν χίλιοι και ένας τρόπος να συνδυαστεί ένα κείμενο με μια εικόνα. Σύντομη κρίση πανικού… Πρώτη επιλογή, ακόμη μεγαλύτερο μπέρδεμα…γρήγορα, όμως, κατέληξα στο πώς οι φωτογραφίες θα φαίνονται καλύτερα στο χώρο. Η έκθεση είχε πια στηθεί στο μυαλό μου.
Ο κόμπος είχε λυθεί και διάφορα πράγματα έγιναν πια ορατά ή όπου χρειάστηκε… αόρατα. Παρόλη την πλούσια θεματολογία, όλες οι φωτογραφίες μου έχουν να κάνουν με τον χώρο και τον χρόνο. Ακόμη και εκεί όπου εμφανίζονται, οι άνθρωποι, εντάσσονται σε συγκεκριμένο χώρο. Οι ποιητικές ιστορίες της Βίβιαν έχουν να κάνουν με τις ανθρώπινες σχέσεις που διαδραματίζονται σε αυτούς τους χώρους, σε μία παράλληλη πραγματικότητα. Ήταν λογικό, για μένα, να μεταφέρω αυτήν την σχέση και στο στήσιμο. Και ξαφνικά, άρχισαν να συμβαίνουν, ασυνείδητα και άλλα πράγματα. Ξεπήδησαν μνήμες από την αναλογική φωτογραφία όπως την είχα σπουδάσει. Το τετράγωνο φορμά του χαρτιού που πλαισιώνει τις διαφορετικές εκτυπώσεις παραπέμπει σε σλάιντ, και όταν τη νύχτα σβήνανε τα φώτα, η εικόνα των φωτογραφιών στον χώρο της έκθεσης, έτσι όπως κρέμονταν από τις δύο επάνω γωνίες, με πήγαινε πίσω στην εποχή που οι φωτογραφίες στέγνωναν με μανταλάκια στον σκοτεινό θάλαμο.
Υπάρχει μία οικεία αίσθηση μέσα στο χώρο της γκαλερί με στιγμές που έχουν περάσει μπροστά και από τα δικά μας μάτια, σε διόδια, στη παραλία, στο σπίτι κλπ. Φωτογραφίες που μάλλον δεν έχουν στόχο τη ωραιοποίηση της εφήμερης στιγμής μέσα στα χρόνια αλλά κάτι άλλο ίσως;
Ναι ακριβώς. Πιο πολύ, όμως, κι από τις ίδιες τις φωτογραφίες, με ενδιαφέρει η σχέση μεταξύ των εικόνων. Η συνομιλία τους ή η αντιπαράθεση τους. Και έτσι όπως τις ταίριαξα σε αυστηρή γραμμική παράταξη τη μία μετά την άλλη, έγιναν ένα φιλμάκι που ξετυλίχτηκε στους τοίχους της Γκαλερί 7. Ένα φιλμάκι που όμως πηδούσε μπρος πίσω στο χρόνο, έμπλεκε το χθες με το σήμερα, τους χειμώνες με τα καλοκαίρια, το μέσα με το έξω, το βορρά με το νότο. Και μόνο τότε συνειδητοποίησα ότι η επιλογή που είχα κάνει δεν ήταν τόσο τυχαία όσο νόμιζα αλλά πολύ προσωπική. Μπροστά στα μάτια μου, προβάλλονταν μία μικρή ταινία με στιγμές από τα τελευταία 33 χρόνια της ζωής μου. Που όμως, ήταν και μνήμες κοινές, στιγμές που όλοι μας έχουμε κάποια στιγμή ζήσει, από καλοκαίρια στη θάλασσα και θερινά σινεμά, μέχρι τις φωτογραφίες που βγάζαμε στα αυτόματα μηχανήματα. Μνήμες ανακατεμένες, άλλες θολές και ξεθωριασμένες και άλλες έντονες και διαπεραστικές.
Πως βίωσες την έκθεση αυτή, από τις πρώτες που έγιναν ανοιχτή στο κοινό και όχι online;
Το πιο σημαντικό σε μία έκθεση είναι το κοινό. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο λόγος που εκθέτουμε· ο διάλογος με τους άλλους. Έτσι κι αλλιώς το πρότζεκτ αυτό είχε ξεκινήσει από τα social media και εξελίχτηκε μέσα από το ενδιαφέρον όσων το παρακολούθησαν. Μετά, ή μάλλον, μέσα στην πανδημία θέλαμε να κάνουμε μία έκθεση πραγματική, ανάλαφρη και χρωματιστή. Μία έκθεση ευχάριστη στο μάτι πού θα είχε αναφορές και μνήμες για όλους μας. Μία έκθεση όχι μόνο φωτογραφίας, αλλά σχέσης εικόνας και λόγου, γι’ αυτό και δώσαμε την ευκαιρία να ακουστούν ή να διαβαστούν τα διηγήματα της Βίβιαν. Για αρκετό κόσμο, η έκθεσή μας ήταν η πρώτη που είδαν στο διάστημα του τελευταίου δωδεκαμήνου. Κάποιοι κατάφεραν να έρθουν δύο φορές! Και κάποιοι άλλοι, έστειλαν φίλους ή μέλη της οικογένειάς τους για να τη δουν. Χάρηκα κάθε συζήτηση, κάθε κριτική και φυσικά, μέσα από τις συζητήσεις γεννήθηκαν πολλές ιδέες για τη συνέχεια του project όπως και για άλλα καινούργια. Καλά να είμαστε να κάνουμε όμορφα πράγματα!
Αυτή η έκθεση έχει και άμεση σχέση με τη φιλία σου με τη συγγραφέα Βίβιαν Αβρααμίδου Πλούμπη. Πως ήταν αυτή η συνεργασία;
Εδώ και πάνω από δύο χρόνια η φίλη συγγραφέας Βίβιαν Αβρααμίδου Πλούμπη, γράφει μικρά διηγήματα εμπνευσμένη από φωτογραφίες που της στέλνω. Μέχρι σήμερα η Βίβιαν έχει γράψει πάνω από 180 διηγήματα βασισμένα πάνω σε εικόνες, οι περισσότερες από τις οποίες είναι δικές μου.
Όταν έδωσα τις πρώτες φωτογραφίες στη Βίβιαν, δεν είχαμε καθόλου σκεφτεί πως θα γινόντουσαν έκθεση ή βιβλίο ή οτιδήποτε άλλο. Δε σκεφτόμουν καθόλου για το τι εικόνες τις έστελνα, για το αν είναι τεχνικά άρτιες ή έχουν κάποιο θεματικό ενδιαφέρον. Άλλα τίποτα δεν είναι τυχαίο και στο τέλος μιας έκθεσης, η οποία είχε σαν αφετηρία μία φιλία και μία αυθόρμητη ανταλλαγή ιδεών: «Το όλον είναι μεγαλύτερο από το άθροισμα των μερών του» (Αριστοτέλης)
_______________
Έκθεση “ΦΩΤΟγραφίες“
05. Φεβρουαρίου – 17 Απριλίου
Gallery 7 Σόλωνος, 20 , 106.73
ΑΘΗΝΑ
Συλλογή διηγημάτων «Αυτό Φταίει», εκδόσεις Μελάνι