Aρχειοθετώντας… Μοιάζει σαν ένα επόμενο της έργο. Έχει συλλέξει, σώσει, φυλάξει τα αρχεία των αγαπημένων της φίλων εικαστικών τα οποία λειτουργούν στην έκθεση σαν ντοκουμέντα, αρχαιολογικά ευρήματα, μουσειακά εκθέματα.
Που πάνε τα έργα όταν οι δημιουργοί φεύγουν? Σε ποιόν χώρο στοιβάζονται? Πως αξιολογούνται και από ποιόν? Τα συγκεκριμένα έργα και αρχεία των καλλιτεχνών είχαν την τύχη να συλλεχθούν από την Διοχάντη* που με την επιμέλεια μουσειολόγου, φυλάχτηκαν σε κουτιά, ντοσιέ και παραδόθηκαν ακέραια στο ISET**.
«Από το 1985, παράλληλα με την εικαστική της δραστηριότητα, η Διοχάντη καταγράφει και συγκεντρώνει τα αρχεία των φίλων της καλλιτεχνών, της γλύπτριας Σωσώς Χουτοπούλου-Κονταράτου, του γλύπτη Αχιλλέα Απέργη, της ζωγράφου Ειρήνης Απέργη, της γλύπτριας Ιωάννας Σπητέρη-Βεροπούλου, ένα μέρος του αρχείου του ιστορικού Τώνη Σπητέρη (τα αρχεία Σπητέρη ανήκουν και βρίσκονται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ), της ζωγράφου Βέρας Χουτζούμη και του ζωγράφου Γιάννη Μίχα (το αρχείο του ανήκει και βρίσκεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης).» [1]
Ο καλλιτέχνης φεύγοντας αφήνει πίσω του το έργο του. Αν έχει την τύχη να είναι κάπως αναγνωρισμένος, υπάρχει το ενδιαφέρον της περισυλλογής, από υστεροβουλία? Δεν έχει σημασία, το έργο σώζεται, από κληρονόμους, συλλέκτες και μουσεία, αν όχι η μοίρα δείχνει τον δρόμο, που συχνά είναι σκληρός.
Στην παρούσα έκθεση αναγνωρίζουμε μια πτυχή της σημαντικής Διοχάντης, πέρα από το ταλέντο, της σπουδαίας ιδιοσυγκρασιακής υφής, γεμάτης από έγνοια και ενδιαφέρον για τον συνομιλητή, φίλο καλλιτέχνη, μια έγνοια σπάνια και μοναδική στο είδος της, που δημιουργεί αυτό το αρχείο.
Περιδιαβαίνω στην έκθεση και το μάτι μου πέφτει σε κάτι οικείο και γνωστό. Κάθε φορά, ότι μας αγγίζει είναι οικείο, το’ χουμε ξαναζήσει, είναι η μνήμη που ανακαλεί. Και σ’ αυτήν την έκθεση υπάρχει ένα βίντεο – ντοκουμέντο από τις σκάλες του Aπέργη***, το γλυπτό που το 1985 τοποθετήθηκε στο Παλαιό Φάληρο, όπου τριγυρνώ συστηματικά απ’ όταν γεννήθηκα, με φόντο την θάλασσα.
[1] Από το δελτίο τύπου της έκθεσης.
*Διοχάντη (1945)
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Πρώτος της δάσκαλος στη ζωγραφική ήταν ο Πάνος Σαραφιανός. Παρακολούθησε για ένα χρόνο το εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη στην ΑΣΚΤ της Αθήνας και, το 1965, έφυγε για τη Ρώμη, όπου σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Accademia di Belle Arti…Ερευνώντας τη σχέση γεωμετρία-χώρος, οδηγήθηκε σε αρχιτεκτονικούς προβληματισμούς και παρακολούθησε μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Polytechnic of Central London (1974-1975)… Το 2011 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 54η Μπιενάλε της Βενετίας με το έργο-εγκατάσταση Beyond Reform. Το ίδιο έτος τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο της Ένωσης Ελλήνων Τεχνοκριτών (ελληνικό τμήμα της AICA) για το έργο της Ελευσίνα 2010…που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2010. http://dp.iset.gr/artist/view.html?id=3790
**Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης iset, αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 2009 από στελέχη της αίθουσας τέχνης Νέες Μορφές με συνεργάτες-συμβούλους, ιστορικούς τέχνης και καλλιτέχνες. Σκοπός του ινστιτούτου είναι η όσο το δυνατόν πληρέστερη καταγραφή της πορείας της τέχνης στην Ελλάδα από το 1945 έως σήμερα. http://www.iset.gr/
***Απέργης Αχιλλέας (1909 – 1986)
Γεννήθηκε στη Γαρίτσα της Κέρκυρας το 1909. Η πρώτη του επαφή με την τέχνη ήταν τα μαθήματα σχεδίου που παρακολούθησε στη νυχτερινή Καλλιτεχνική Σχολή της Κέρκυρας (1918-1920). Μετά την εγκατάστασή του στην Αθήνα (1935), γράφτηκε στην ΑΣΚΤ, όπου σπούδασε γλυπτική με τους Θ. Θωμόπουλο, Κ. Δημητριάδη και Μ. Τόμπρο (1936-1939 ή 1945)… Ήδη από την πρώτη του ατομική έκθεση (1955, Ιλισσός) ήταν φανερό ότι οι αφηρημένες μορφές έτειναν να επιβληθούν στο έργο του. Κατά τη δεκαετία του 1960 θα επιλέξει ως κατεξοχήν υλικό της γλυπτικής του το μέταλλο, σίδερο ή χαλκό…Τα επόμενα χρόνια το στοιχείο της πευματικότητας που χαρακτήριζε πάντα τη δουλειά του, αποκτά μια εννοιολογική-φιλοσοφική διάσταση με υπαρξιακές αναφορές. Τα έργα του παρουσιάζονται σε μορφή εγκατάστασεων, με χρήση διαφόρων υλικών και μικτών τεχνικών μέσων (ήχος, βίντεο, φωτογραφία, κείμενα). Το μοτίβο της Σκάλας, σύμβολο πνευματικής εξύψωσης αλλά και κοινωνικής αναρρίχησης, κυριαρχεί κατά την τελευταία περίοδο της δουλειάς του, είτε σε μεγάλες εγκαταστάσεις για δημόσιους χώρους είτε ως φορητό γλυπτό. http://dp.iset.gr/artist/view.html?id=688
ISET Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης/Contemporary Greek Art Institute
Βαλαωρίτου 9α, 106 71 Αθήνα
Διάρκεια: Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2019
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη-Παρασκευή 10:00 – 17:00, Σάββατο 10:00 – 15:00
