«O χώρος της ζωγραφικής του είναι η σκοτεινή, δυσπρόσιτη σπηλιά του ασυνειδήτου την οποία κατοικούν υποστάσεις ζοφερές και ασαφείς, που δεν παγιώνονται ποτέ σε όνομα ή πρόσωπο.» [1]
Θεόφιλος Τραμπούλης
Τα γενέθλια
Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2019, στην γκαλερί Cittrone, το μεσημέρι, όπως τα έζησα και τα κατέγραψα*:
Ο γενέθλιος τόπος, συγκεράζεται ανάμεσα στον φέροντα λόγο και στον φέροντα ζωγραφική**, ντυμένοι σε κοινή μέρα σε γκρι, με τούρτα και μαχαίρι.
«Στόχος είναι, όπως είναι ο στόχος όλων των καλλιτεχνών, το έργο να γίνει πομπός.»[2]
Ο γενέθλιος τόπος, συγκεράζεται ανάμεσα στον φέροντα λόγο*** και στον φέροντα ζωγραφική, ντυμένοι σε κοινή μοίρα σε γκρι, με τούρτα και μαχαίρι.
«Αυτός ο κατάλογος λειτουργεί κατά κάποιον τρόπο ως εικαστικό αντιδάνειο: η γραφιστική πρώτη ύλη του μαρκαδόρου, την οποία δανείστηκε η ζωγραφική χειρονομία, εκτυπώνεται και επιστρέφει στην τυπογραφία και το βιβλίο.»[3]
Μιλώ αν θες για τους τρόπους και τα υλικά δημιουργίας, τα υλικά μιας κατασκευής, μιας πρόσμιξης ή μιας σύμπραξης ή μιας συμμετοχής, σε απόλαυση απτή, με λόγο και βλέμμα ως δομή.
Μιλώ για την πρόσμιξη του λευκού και του μαύρου, κοινό τόπο του καλλιτέχνη και του επιμελητή, όπως η σπηλιά και το γκροτέσκο, το σκοτάδι και το φως, το αναπόφευκτο, το πάνω απ’ όλα η ορμή, το στοίχειωμα της αφορμής, που είναι εκεί, είναι παρούσα στην δουλειά του Μάκη Θεοφυλακτόπουλου, είναι εκεί, να μας υπενθυμίζει, πως είναι το μαχαίρι όταν χώνεται στην τούρτα, σωματικός, βουλιάζοντας στο έργο του, στην πάστα του λαδιού, σ’ αυτό που τον καλεί, το αρχέγονο, το μυστηριακό, το υλικό, το άχρονο και συμπαγές σωματικό, δουλεύοντας με τα χέρια, με την ψυχή, χάνοντας τον χρόνο, το φύλο, τον ρόλο, ορμώντας ορμητικά πάνω στο υλικό, σκίζει, γράφει, ξανά και ξανά, επικαλύπτει, κραυγάζει το μέσα, το πριν, το τότε, το τώρα είναι κοντά, το αγγίζεις, είναι μια πάστα σχεδόν οργανική και ζωντανή, νιώθεις πως αν ακουμπήσεις το μάγουλο στο έργο, εκείνο θα συσπαστεί από την αναπνοή και το μακριά πάλι κοντά είναι, σε κάθε κοίταγμα του αγώνα στο χαρτόνι, προσφέροντας πολύ κοντά παρόμοια το ίδιο σκίρτημα, έχοντας αντικρίσει γυμνές τις σάρκες του Ρέμπραντ, δεν μπορείς να κρυφτείς, η ίδια ανατριχίλα, εφηβικά ορμώμενος ο Μάκης βγάζει την γλώσσα στο επίσημο, το κατεστημένο, το κυριλέ, κρατώντας την επανάσταση εντός και εκτός, απλώνει για μια ακόμη φορά τον ταπεινό λαϊκό μαρκαδόρο και το μπλάνκο, υλικά απαξίωσης χρόνων της ασήμαντης, αδιάφορης γραμματέως, του ιδρωμένου φορτοεκφορτωτή δεμάτων μπιζελιών, χαρίζοντας σε εκείνη το χρυσό γοβάκι και σε εκείνον το παπιγιόν, στον χορό των υλικών. Επανατοποθετεί τον ουρητήρα του Μr. Μutt στο μουσείο, βάζοντας σε κορνίζα τον μαρκαδόρο και το μπλάνκο που είχε κρυμμένα στην σπηλιά του συρταριού της, η ανώνυμη, ασήμαντη γραμματέας.
Και εκείνος, έχει επίγνωση του στοιχειώματος του από εκείνη, την μοίρα ή την έμπνευση, εκείνη είναι πιο δυνατή όταν τον καλεί και ο επιμελητής Θεόφιλος Τραμπούλης, γνωρίζει και περιμένει, σώζει και προστατεύει τις στιγμές, θέλοντας να μείνει αόρατος μου είπε, δίνοντας το πρώτο βήμα στον καλλιτέχνη, το στοίχειωμα του από εκείνον, τον θρήνο και τον θρόνο (altare), κρατώντας per se, το δικό του χώρο το κείμενο, της επιστολής, ως αποστολής, με ευλάβεια και σεβασμό τα μετερίζια μοιρασμένα, από κατανόηση και γήτεμα πιστεύω, με αφορμή τον κοινό γενέθλιο τόπο. Χωρικά συγκεράζεται πολύ ταιριαστά αυτό το σύμπλεγμα, σε πυρήνα αιρετικό, εκείνου που επιμελείται, εκείνου που έχει αποδεχτεί την μεγάλη μοίρα, ταπεινά σαν αρρώστια.
«Η καταβύθιση δεν είναι popular» επισημαίνει η διευθύντρια της φιλόξενης γκαλερί Cittrone, Δρ.Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, αυτό το Σάββατο που άργησα να πάω, αλλά βρέθηκα σε γενέθλια κοινών τόπων, κοινής μοίρας, όπως ο πόνος και η φθορά το σώμα και ο χρόνος, το φως και η σκιά, δηλ. τα δικά μας, τα ανθρώπινα, τα γενέθλια, τα ερήμην συνειδητά και ασυνείδητα.
‘ Ήταν σπουδαίος σαν δάσκαλος, τον αγαπούσαμε πολύ’ λένε οι φοιτητές του στο μπαλκόνι, στρίβοντας σε ροζ χαρτάκια τον καπνό, ήταν δύσκολος, αυστηρός και τρυφερός, ταυτόχρονα, σαν μαχαιρωμένη τούρτα σε γενέθλια σκέφτηκα, με επίγνωση των εργαλείων και των υλικών, που πρέπει να συνεχίσει να χαμογελά με την καρδιά της και να διασκεδάζει στο πάρτυ της, για πάρτη της, μέχρι να φαγωθεί.
«Πρέπει διαρκώς τα πράγματα να ξεκινούν από την αρχή.»[4]
* Το Σάββατο 7-12-2019 στις 12:00 πραγματοποιήθηκε ξενάγηση, ομιλία στην γκαλερί, από τον επιμελητή της έκθεσης Θεόφιλο Τραμπούλη, σχετικά με τον ζωγράφο, την ιστορία του και τον καινούργιο κύκλο έργων του.
** Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, ζωγράφος.
Τα καινούργια έργα εκτίθενται σε διάλογο με επιλεγμένα έργα από την καλλιτεχνική παραγωγή του ζωγράφου κατά την τελευταία δεκαετία.
***Θεόφιλος Τραμπούλης, επιμελητής της έκθεσης και του καταλόγου.
Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο που περιλαμβάνει συζητήσεις του καλλιτέχνη με τον επιμελητή της έκθεσης και του καταλόγου Θεόφιλου Τραμπούλη.
[1] σελ.15 , [2] σελ. 25, [3] σελ.15 , [4] σελ.29 Κατάλογος της έκθεσης : Μάκης Θεοφυλακτόπουλος 2019, Καινούργια Έργα, Επιμέλεια: Θεόφιλος Τραμπούλης, Γκαλερί CITTRONNE, 1η έκδοση Νοέμβριος 2019
Πληροφορίες Χώρου: Γκαλερί Citronne, Πατριάρχου Ιωακείμ 19, 4ος όροφος, Αθήνα. Τηλέφωνο: (+30) 210 7235 226. Email: athens@citronne.com | https://citronne.com/el/
Ώρες λειτουργίας: Τρί, Πέμ, Παρ: 11.00-15.00 &17.00-20.00
Τετ: 11.00-15.00 Σάβ: 11.00-15.00
