Γεννημένη στην βορειοανατολική Γαλλία, η Marion Auburtin ζει και δραστηριοποιείται καλλιτεχνικά στο Παρίσι. Η καλλιτεχνική της έκφραση δεν περιορίζεται σε μια πρακτική : η ζωγραφική, το σχέδιο, οι ακουαρέλες, η γλυπτική και οι εγκαταστάσεις αποτελούν διαφορετικά μέσα που επιλέγει ώστε να επικοινωνήσει παράδοξες εικόνες. Η Auburtin δεν φοβάται τα φαντάσματα, τους θρύλους και την αλλόκοτη όψη του ανθρώπινου. Πολλές φορές τα ίδια μοτίβα επαναλλαμβάνονται από το ένα έργο στο άλλο. Κάπως έτσι άλλωστε εξελίσσεται και η δημιουργική διαδικασία για εκείνη, το ένα έργο την οδηγεί στο επόμενο, μέσα από πειραματισμούς, τυχαιότητες και ώρες καθημερινής δουλειάς στο εργαστήριό της. Η Auburtin καταφέρνει να δει και να αναδείξει μια καλλιτεχνική ποιότητα σε ό,τι μπορεί να παρέμενε για χρόνια κλειστό σε μπαούλα ή στις αποθήκες των παλαιοπωλείων. Γίνεται η κληρονόμος αυτών των ξεχασμένων και σκονισμένων θησαυρών. Η ίδια θυμάται άλλωστε τον εαυτό της να γοητεύεται από τη συλλογή από μινιατούρες στο πατρικό της σπίτι. Εάν κάτι χαρακτηρίζει τον ετερογενές και παράξενο εικαστικό κόσμο της Auburtin είναι η ευελιξία με την οποία κινείται στα λεπτά όρια του μακάβριου και του αστείου. Το κακό, η ασχήμια ή η αναπαράσταση του θανάτου δεν έχουν αυτόνομη ύπαρξη αλλά συνδέονται στενά με το αντίθετό τους, την τελειότητα του Ιδανικού της Ομορφιάς.
Μαρία Ξυπολοπούλου: Θα θέλαμε να μας μυήσεις στο παράξενο και ετερογενές κόσμο της ζωγραφικής σου. Από πού προέρχεται η έμπνευση για τις εικόνες των έργων σου;
Marion Auburtin: Κοιτάζω βιβλία ιατρικής, ανατομίας, φυσιολατρικές πλάκες, cabinets de curiosité, αναγεννησιακές μινιατούρες. Εμπνέομαι από τη νεκρή φύση, τον Ρομαντισμό, την φαντασιακή λογοτεχνία. Χρησιμοποιώ εικόνες που βρίσκω στο διαδίκτυο ή φωτογραφίες συγγενών μου. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι οι διασταυρώσεις , η μετάβαση από το ένα είδος στο άλλο. Το να τραβήξω μια φωτογραφία των ανιψιών μου σε ένα σύμπαν του 17ου αιώνα μου φαίνεται ιδιαίτερα συναρπαστικό. Τα έργα μου όσο και αν μοιάζουν εκ πρώτης όψεως ετερόκλιτα, αποτελούν διαφορετικά μέρη της ίδιας ιστορίας, που κατασκευάζεται τμηματικά, όπως ακριβώς τα πλάνα μιας ταινίας.
ΜΞ: Η πρώτη σου, ή μία από τις πρώτες, σειρές έργων είναι το Cramps (2007) στην οποία προσεγγίζεις το body-building και τα στερεότυπα του ανδρισμού με ένα σαρκαστικό χιούμορ.
MA: Λίγο πριν ξεκινήσω αυτή τη σειρά, μόλις είχα διαβάσει το Body του Harry Crews, ενός από τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Ζωγράφισα αυτή τη σειρά από τις φωτογραφίες των τελευταίων 5 Mister Olympia σε μορφή που παραπέμπει στην αγιογραφία του Χριστού χρησιμοποιώντας όμως μπρονζέ χρώμα. Το Bodybuilding είναι ένα από εκείνα τα εγχειρήματα που ο μοναδικός σκοπός τους είναι η λατρεία της εικόνας του ατόμου. Βλέπω σε αυτό τη στειρότητα μιας αγάπης που περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του ατόμου με κίνδυνο να γίνει το τέρας του ίδιου του εαυτού του.
ΜΞ: Ωστόσο, έκτοτε οι γυναικείες φιγούρες βρίσκονται στο κέντρο της δουλειάς σου. Στην σειρά Les poupées (2013) προτείνεις τα πορτρέτα ενναία κούκλων με τα κεφάλια τους στραμμένα προς την αντίθετη κατεύθυνση.
MA: Οι πορσελάνινες κούκλες είναι ένα θέμα που με απασχόλησε αρκετά στην δουλειά μου εκείνη την περίοδο. Έχουν κάτι το παράδοξο, μεταξύ ανθρώπινης και απόκοσμης φιγούρας. Δεν επέλεξα εγώ να είναι γυρισμένες με την πλάτη. Η σειρά ξεκίνησε όταν βρήκα τις φωτογραφίες τους με αυτή ακριβώς την όψη σε μια ιστοσελίδα με διάφορα παλιά αντικείμενα προς πώληση. Η ιδιαίτερη αυτή συνθήκη, να μην φαίνονται τα προόσωπά τους, τις κάνει να μοιάζουν σαν να υπηρετούν μια διπλή φύση, σαν να ακροβατούν ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο, ανάμεσα σε κατι αληθινό και ονειρικό.
ΜΞ: Στα πορτρέτα δίνεται συνήθως έμφαση στην ανάδειξη της όμορφης πλευράς του εικονιζόμενου. Ωστόσο στη δουλειά σου, παρατηρούμε ότι εστιάζεις στο να αναδείξεις την πιο αδύναμη πλευρά, ακόμη και την πιο αστεία. Κατά κάποιο τρόπο, πλησιάζεις την αναπαράσταση της ανθρώπινης φύσης που απέχει από την τελειότητα και την εξειδανύκευση.
MA: Το αστείο είναι ότι φιλοτεχνώντας αυτά τα πορτρέτα νιώθω ακριβώς το αντίθετο, ότι οι φιγούρες που απεικονίζω είναι απόκοσμες και δεν έχουν καμία σχέση με την ανθρώπινη ύπαρξη. Έχω την εντύπωση ότι κάνω τα πάντα για να κάνω τη δουλειά μου «ανεξιχνίαστη».
ΜΞ: Αντιμετωπίζεις στα έργα σου τον θάνατο με χιούμορ. Άλλες φορές πάλι, μια μακάβρια και συγχρόνως ποιητική διάσταση διακρίνει τη δουλειά σου.
MA: Το μαύρο χιούμορ είναι ένας τρόπος για να απομυθοποιήσω ότι παίρνουμε στα σοβαρά !
ΜΞ: Εάν κοιτάξουμε προσεκτικά τα έργα σου, υπάρχουν μοτίβα που επαναλαμβάνονται, όπως είναι τα μαλλιά, το μάτι, τα πουλιά.
MA: Ίσως πρόκειται για τα απομεινάρια κάποιων εσωτερικών « φαντασμάτων » που δημιουργούνται ασυνείδητα μέτα από τις αναγνώσεις μας, τα οπτικά ερεθίσματα, τα παραμύθια που ακούγαμε όταν ήμασταν παιδιά.
ΜΞ: Διαχειρίζεσαι συχνά κοινά θέματα στην γλυπτική και την ζωγραφική. Σε ποιές καλλιτεχνικές και εκφραστικές ανάγκες απαντάει η κάθε μια από τις δύο αυτές πρακτικές;
MA: Η μια συμπληρώνει την άλλη και συχνά μοιράζονται κοινές σκηνές, κοινά θέματα. Κάποιες φορές ένα αντικείμενο όπως παραδέιγματος χάριν ένα μενταγιόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αυτοτελές υλικό σε μια γλυπτική εγκατάσταση ή να το εντάξω σαν στοιχείο σύνθεσης σε κάποιο από τα ζωγραφικά μου έργα.
ΜΞ: Τόσο στην ζωγραφική όσο και στην γλυπτική παρατηρούμε ότι προτιμάς να δημιουργείς τα έργα σου σε μικρή κλίμακα. Υπάρχει μια διακριτικότητα, σαν μια πρόκληση προς τον θεατή να αφιερώσει χρόνο, να πλησιάσει το έργο και να το ανακαλύψει σταδιακά.
MA: Είναι αλήθεια ότι μπορεί να αναπτύσσω μια πολύ προσωπική σχέση, οριακά φετιχιστική με τα αντικείμενα που χρησιμοποιώ. Με γοητεύουν ιδιαίτερα οι μινιατούρες και οι πίνακες που μπορεί να έχουν ακόμη και το μέγεθος μιας φωτογραφίας διαβατηρίου. Δεν αποκλείεται όμως να κάνω ένα έργο μεγαλύτερων διαστάσεων εάν θεωρήσω ότι αυτό θα έχει κάποιο νόημα ή εάν χρειάζεται ώστε να αποτελέσει τμήμα μιας γενικότερης εγκατάστασης.
Περισσότερες πληροφορίες για την Marion Auburtin : https://www.marionauburtin.com/
FR///////
Μaria Xypolopoulou: Nous aimerions que vous nous fassiez découvrir l’univers étrange, hétéroclite et féérique de votre peinture. D’où vous vient l’inspiration pour les images de vos œuvres ?
Marion Auburtin: Je regarde les ouvrages de médecine, d’anatomie, de planches naturalistes, les cabinets de curiosités, les miniatures et les enluminures de la renaissance, la Nature Morte, le Romantisme, la littérature fantastique… J’utilise des images trouvées sur internet ou des photos de mes proches. Ce qui m’intéresse c’est les croisements, le glissement d’un genre à l’autre, d’emmener une photo de mes nièces dans un univers du 17ème siècle.
ΜX: Votre première ou l’une des premières séries d’œuvres est Cramps (2007) où vous abordez le body-building et les stéréotypes de la masculinité avec une humeur sarcastique. Nous aimerions en savoir plus sur cette série.
MA: Je venais de lire « Body » de Harry Crews, un de mes auteurs préférés. J’ai peint cette série à partir des photos des 5 derniers Mister Olympia sur format jésus et avec de la peinture à maquette couleur bronze. Il y a un côté absurde dans cette série. Le body-building est l’une de ces entreprises personnelles qui a pour seul but le culte de sa propre image. Je n’y vois là que la stérilité d’un amour qui tourne autour de soi au risque d’en devenir son propre monstre.
ΜX: Cependant, les figures féminines sont les personnages principaux de votre travail. Dans la série d’œuvres Les poupées (2013), vous créez les portraits de neuf poupées avec leurs têtes tournées dans la direction opposée. Comment se fait ce choix ?
MA: Ce n’est pas moi qui ai mis les poupées de dos. J’ai fait ces portraits à partir de poupées trouvées sur un site de vente en ligne. De dos les poupées ont une double nature, morte et vivante à la fois, et j’ai l’impression qu’on regarde, ou qu’on avance avec elles dans le noir.
ΜX: Dans les portraits, une partie de l’identité est généralement mise en avant, le beau côté de soi, mais vous vous concentrez sur un côté de plus subversif, le côté faible, le drôle. Vous vous rapprochez de la condition humaine. Qu’est-ce qui vous intéresse de communiquer à travers ces portraits ?
MA: C’est drôle, j’ai l’impression d’être à l’opposé de la condition humaine, d’être loin du vivant. J’ai plutôt l’impression de lisser, de nettoyer, de protéger, de faire tout pour rendre mon travail « insondable ».
ΜX: Vous abordez même la mort avec humour. D’autres fois une dimension à la fois macabre et poétique prévaut dans votre travail. Qu’est-ce qui vous a amené à aborder ce sujet ? Quel rôle l’humour joue-t-il pour vous dans votre travail ?
MA: L’humour noir dans mon travail c’est peut-être une manière de désacraliser un travail qu’on prend un peu trop au sérieux !
ΜX: Si on y regarde de plus près, il y a des motifs qui reviennent à de nombreuses œuvres, comme les cheveux, l’œil et l’oiseau. Que signifient-ils pour vous ?
MA: Peut-être les reliques de quelques fantômes ?
ΜX: Vous traitez souvent des sujets communs en sculpture et en peinture. A quels besoins artistiques et expressifs chaque pratique artistique répond-elle pour vous ?
MA: C’est complémentaire. Tous ces éléments construisent ensemble des scènes. Parfois un objet, un médaillon par exemple, pourrait être un accessoire porté par un personnage dans une peinture.
ΜX: Tant en peinture qu’en sculpture on remarque que vous choisissez de réaliser vos œuvres en petites dimensions. Il y a un esprit de discrétion, comme pour défier le spectateur de prendre son temps, de s’approcher de l’œuvre et de la découvrir progressivement. Y a-t-il vraiment une fonction dans la sélection de la petite échelle ?
MA: C’est vrai que je peux avoir un rapport assez intimiste, voire fétichiste aux objets. Je suis touchée par les miniatures, l’effacement du geste derrière la précision d’un orfèvre que demande une peinture au format photo d’identité. Mais il peut m’arriver de faire quelque chose de grand si ça a du sens, ou si c’est le décor d’une installation.