Έμφυτη η κλίσις των γυμνών ανθρώπων
Η οπτασία της αυγής μοιάζει με κάκτους
Που στέκουν εμπρός σε κύπελλο γιομάτο
Εμπειρίκος
Ο Παναγιώτης Λεζές κατασκευάζει ‘ελιξίρια νεότητας’ που πηγάζουν από την προσωπική του ενδοχώρα και προκύπτουν εμπειρικά πρωτίστως και μετά επίσημα ως σπουδή, έχοντας εξασκήσει το βλέμμα του στον κόσμο. Κοσμογυρισμένος, κοσμοπολίτης, ‘τεχνοκράτης των Βρυξελλών’[1], με θητεία σε τόπους και τομείς επαγγελματικούς φορτισμένους από ορθολογισμό, βουτά στην Τέχνη χρησιμοποιώντας όλη την συλλογή του από θεάσεις και σκέψεις και γνώσεις, έχοντας κατακτήσει την επίγνωση της κάθε κίνησης σε πινελιά ή επιτέλεση. ‘Δεν με ενδιαφέρει το βίωμα αλλά η ιδέα και η αποτύπωση της και πως αυτά επεξεργάζονται για να προκύψει το έργο’. ‘Μαθαίνουμε αυτά που έχουμε ανάγκη, αυτά που επιλέγουμε’.’Τα έργα ζωγραφίστηκαν σε εξωτερικό χώρο, φυσικό φως, η λάμπα παραποιεί το χρώμα’. ‘Δέκα καμβάδες – δεκαπέντε αλογάκια, forplay-postplay, για τα συστατικά στον τίτλο, πριν και μετά, αρχέγονο, πρωτόγονο, ανεπεξέργαστο, στην ηχώ της ιστορίας, γίνεται ο ίδιος έκθεμα ως άγαλμα στα εγκαίνια, ως καμβάς, ως γλυπτά με συμβολισμούς διττούς, κεφάλι πίσω – μπρος σε άλογο μπρούτζινο και πολλά μικρότερα, κεφάλι πίσω – μπρος σε κούνια σε παιδική χαρά διάσπαρτα στον χώρο, μαζί με μια κουκουβάγια και ένα χειροποίητο carousel πάνω σε πικάπ του ’60, δείχνοντας πώς βοηθά να είσαι μέσα στην φύση, με σκέψη ρευστή, ρέουσα, κατασκευάζει το δικό του playground – τόπο χαράς με παιδικότητα, ‘επιτρέποντας’ το ‘λάθος’ να γίνει δικό του, με επίγνωση. Ένα αλογάκι – έκθεμα έσπασε από τον σεισμό, τεκμήριο της καταστροφής που υπάρχει σαν αποσυμπίεση στην ζωή μας.’[1]
Όλα αυτάστην εγκατάσταση Post – playAllegory * που έγινε τον Σεπτέμβριο του 2020όπου παρουσίασε το πρόσφατο τμήμα της εικαστικής του διαδρομής με ζωγραφικούς πίνακες και γλυπτά και επιτέλεση ως ένα σώμα, ως εγκατάσταση. Τα ζωγραφικά του έργα απομακρυσμένα από κάθε φιλοδοξία σοβαροφάνειας, μας δίνουν την αίσθηση του πρωτόγονου, με μια ιδιαίτερη κλίση στην παιδική εκφραστικότητα και πολιτισμική, προσωπική ετερότητα ταυτόχρονα απεμπολώντας μια ναίφ –αφελή προσέγγιση , έχοντας ενσωματώσει την αφαίρεση και την σύνθεση ως πρωταρχικά συστατικά των ‘ελιξιρίων’ του. Ένας υπέροχος κατάλογος [2]- σαν δοχείο – συγκεντρώνει τις εξορμήσεις του, όλα του τα βήματα από την αρχή της δουλειάς του, απ’ όπου αποσπώ κείμενα και φράσεις του επιμελητή Κωνσταντίνου Αργιανά, παίζοντας τον ρόλο της εξερευνήτριας στον μαγικό κόσμο του καλλιτέχνη. ‘Ο Λεζές δημιουργεί μια τέχνη αρχέγονη, αρχαϊκή και μυστηριακή, συγχρόνως όμως και μια τέχνη παιγνιώδη… στην εν λόγω εγκατάσταση συμπυκνώνεται η βαθιά γνώση από την πλευρά του καλλιτέχνη της ιστορίας της τέχνης. Είτε πρόκειται για τον αμερικανικό εξπρεσιονισμό είτε για την καλλιτεχνική ομάδα Cobra είτε για την Art – Brut και τον JeanDubuffet, o Λεζές, με τις αρχαϊκές, πριμιτίφ, ενίοτε τοτεμικές φιγούρες που δεσπόζουν στα έργα του, ανοίγει διάλογο με την μοντέρνα τέχνη των μέσων του εικοστού αιώνα.’[2]
‘Eίναι μια εικαστική εγκατάσταση που αποτελείται από 10 ζωγραφικούς καμβάδες, ένα carousel με μικρά γλυπτά σε ραδιομαγνητόφωνο ‘60ς National Panasonic και το playground που συγκεντρώνει μεγάλα και μικρά γλυπτά , μάσκες , readymades, video και μια επιτελεστική δράση μόνο την ημέρα των εγκαινίων. Τα έργα εκτός του οτι είναι μια προσωπική αφήγηση θίγουν εκτός των άλλων θέματα φύλου , σεξουαλικότητας αφήνουν υπαινιγμούς για την κοινωνική σύμβαση, εξερευνούν το αρχέγονο, μακρινούς πολιτισμούς και άγνωστες ιεροτελεστίες , αφηγούνται συνομιλίες, συνευρέσεις και τέλος αποτυπώνουν εσωτερικές συγκρούσεις».
«Η πρακτική μου στην τέχνη είναι το παιχνίδι εκτός από τα ηλεκτρονικά και τυχερά παίγνια με αφορά το παιχνίδι που κοινωνικοποιεί, προβληματίζει, εκπαιδεύει, γυμνάζει, και υπενθυμίζει στον άνθρωπο ότι υπάρχει και ταυτόχρονα είναι συνυφασμένο με την παιδεία και τον πολιτισμό». Η προηγούμενη εγκατάσταση μου είχε τον τίτλο Adult playground (ενήλικες χαρές κατά το παιδικές χαρές). Εξέταζε τους λόγους για του οποίους οι ενήλικες σταματούν να παίζουν και η έρευνα έδειξε οτι εν τάχει, βυθίζονται στην σοβαροφάνεια της εποχής και στον αγώνα για επιβίωση. “…Αυτές τις εικόνες τις συνέλεξα από τα προσωπικά, επαγγελματικά και τα ψυχικά μου ταξίδια και επεξεργάστηκαν με το χρόνο για να προκύψουν τα έργα που απαρτίζουν την εν λόγω ατομική έκθεση» [3].
Τον ρωτώ τα σχέδια του για το μέλλον και μου απαντά: ‘’Οπου υπάρχει τέχνη υπάρχει και ζωή… Απ’ το παράδειγμα η εγκατάσταση να γίνει εν μέσω πανδημίας , παρότι το μέλλον είναι ομιχλώδες, τα σχέδια υπάρχουν αλλά μοιάζουν ουτοπία. Προς το παρών ο πλανήτης ταλανίζεται από μια απρόβλεπτη ή εργαστηριακή πανδημία η οποία θα προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε κοινωνικό και προσωπικό επίπεδο, θα χαθεί η προσωπική εγγύτητα και κατ’ επέκταση μια νέα τάξη σχέσεων αναδύεται.’
*Post – play Allegory Asylum, Panagiotis Lezes Ορφέως 164 Βοτανικός, 22-27 Σεπτεμβρίου 2020
[1], [3] Συνέντευξη του καλλιτέχνη στις 8/10/2020 ‘ένα ρέον μεσημέρι με την Μαρία με ιδέες, συζήτηση και γέλιο’ όπως μου γράφει στον κατάλογο που μου αφιερώνει.
[2] Από τον κατάλογο της έκθεσης Post-playAllegory, PanagiotisLezes, σε επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Κωνσταντίνου Αργιανά. Εκδόσεις futura.
BIO
Ο Παναγιώτης Λεζές ζει και εργάζεται στην Αθήνα και είναι απόφοιτος του Τμήματος Καλών Τεχνών του Αμερικανικού Κολλεγίου Deree, αφού πρώτα παρακολούθησε σεμινάρια σχεδίου και ζωγραφικής στο Central Saint Martins College, στο Λονδίνο και στο ArtstudentsLeagues, στη Νέα Υόρκη. Σπούδασε Οικονομικά με Μεταπτυχιακά στις Ευρωπαϊκές Σπουδές στο ULB, στις Βρυξέλλες. Εργάστηκε στο Υπουργείο Οικονομικών, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και συμμετείχε σε αποστολές των Ηνωμένων Εθνών και της Ε.Ε. στη Σερβία, το Κόσοβο, την Αλβανία. Επίσης έχει εργαστεί στην Καθημερινή και το ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 9,84.
