KOSTAS BASSANOS
The Middle of Nowhere, Elika Gallery
Ο κώδικας της πόλης αποκρυπτογραφείται στο έργο του Κ.Β .
Ρυθμός: Περπατώντας
Ο σχεδιασμός, οι άξονες, τα αλλεπάλληλα επίπεδα που διαφοροποιούν την εικόνα, η σωματικότητα σαν σώμα που περπατά τρέχει στέκεται φανερώνει διαφορετικές οπτικές της ίδιας πόλης, οι εναλλαγές της κλίμακας και η ποιητική του κενού και του γεμάτου εναλλάσσονται σε μιαν απτή λούπα. Γύρω από τον άξονα περιστρέφονται οι σχεδιαστικές δυνατότητες και επεκτείνονται σαν σε ένα αρχιτεκτονικό πρόγραμμα. Η δουλειά του αποδεσμευμένη από τον ορμητικό ρομαντισμό της εικόνας μπαίνει στα έγκατα της πόλης αποκαλύπτοντας τη δομή της μέσα από τον χρόνο: χρόνος ανάμεσα, ενδιάμεσα σαν διαμεσολάβηση ενός σώματος σε αναμονή, εγρήγορση, λήθη, έκρηξη. H διαχείριση του χώρου και του χρόνου σε διάταξη, παράταξη και σύνθεση αφορά την βουβά εκκωφαντική οδύσσεια του ανθρώπινου διαστήματος ανάμεσα στην θέση και αντίθεση, θεωρία – πράξη, ομιλία- σιωπή.
Ρυθμός: Τρέχοντας
(Εγώ αν ήμουν εσύ θα σταματούσα το διάβασμα εδώ. Αν θες όμως συνέχισε, αν και πιστεύω ότι πλατειάζω, μιλώ πολύ και εξηγώ παραπάνω απ’ όσο πρέπει. Mην πεις ότι δεν σε ενημέρωσα, ότι δεν υπάρχουν κόμματα και στάσεις από κάποιο χρόνο και μετά.)
Ξεκινώ λοιπόν με αρχικό προορισμό την μέση του πουθενά.
Η μέση του πουθενά (έργο 1) γράφεται με μελάνι ως site specific συμπίεση φράσεων που κατέγραψε, ψιθύρισε, θυμήθηκε, άκουσε διάβασε ο καλλιτέχνης, συμπιεσμένα επίπεδα μιας συζήτησης, απόφασης, αντίρρησης, προσδοκίας, επίμονης επιμονής να καταγραφεί η αλήθεια, το ψέμα, το ανέφικτο, η ιστορία, το φευγαλέο, το ανθρώπινο, η ιστορία, το σημαντικό ασήμαντο. Φράσεις που συμπυκνώθηκαν σε σώμα γιγάντιο σαν της Αλίκης στον κόσμο των θαυμάτων. Δίπλα ακριβώς σε διάλογο βρίσκεται σαν σε χρονόμετρο, χρονομηχανή, τικ-τόκ ο χρόνος που κυλά σαν επίφαση, απόφαση, κατάφαση της τραγικής τραγωδίας της φθαρτότητας με κενά ανάμεσα λευκά, μιας στιγμής ευτυχίας, ανάμνησης η καταστροφής? ‘Γιατί, καθώς φαίνεται όλα μας αποκρύπτουν’ [2]. Τρεμοπαίζει το ανάμεσα σαν λευκή σελίδα, γράψε ότι θες. Διαβάζω σε προβολή στο ένα λεπτό που επεκτείνεται σε λούπα στο Time-lapse (έργο 2): Α MINUTE, AN HOUR, A DAY, A WEEK, A MONTH, A YEAR, A CENTURY, A MILLENIUM, E SECOND. O χρόνος συστέλλεται, διαστέλλεται, επαναλαμβάνεται, φεύγει, προσπερνά, και μείς εδώ να προσπαθούμε ατέρμονα να καταλάβουμε τα φαινόμενα τα φυσικά και τα μεταφυσικά με μελάνι καταγράφοντας σε ξύλινες σελίδες χαράσσοντας τα σημαινόμενα των σημαινόντων τις σοφίες, τους μύθους, τα σημαντικά και τα ασήμαντα.
Η πόλη εκτείνεται γύρω από τον δικό μας άξονα, αναντίρρητα υποκειμενικά, επεκτείνεται λόγω του βήματος μας, καταγράφεται λόγω της σχεδιαστικής συνθήκης και εμφανίζεται υπό το βλέμμα.
Αποσπάσματα σε παράθεση επιφανειών ενεργοποιούνται από το σώμα και αυτό εμφανίζεται εκεί που δεν φυτρώνουν ποτέ δέντρα (έργο 3) σε κόντρα πλακέ με μελάνι σχεδίου και τυπογραφικό μελάνι. Βουβά ουρλιάζουν οι λέξεις σε λεζάντες, όπως στα καταστήματα και τις εφημερίδες, την τιβί και τις σχέσεις, χτίζοντας τις ουτοπίες του ανθρώπου, ορθώνοντας τες σε πολυκατοικίες και κτίσματα σαν αυτά του Ρέυμοντ Κάρβερ όταν ουρλιάζουν σε δωμάτιο. Διαβάζω την πρώτη από τις πέντε περιγραφές-γλυπτά: INTO THE LIGHT OF A COMMON DAY. Αποσπάσματα χωρικά που μου φέρνουν στο νου τον Adorno ενώ μελετά την αποσπασματικότητα του Walter Benjamin. Στην περίπτωση όμως του Κώστα Μπασάνου, δεν υπάρχει η ιεροποίηση του αποσπάσματος, η εργασία του αποδεσμευμένη από κάθε ρομαντική ηθικολογία, καταγράφει εντελώς εργαστηριακά την χωρικότητα του συναισθήματος των επισφαλών ανθρώπινων συνθηκών σε συνθήκες πόλης, πόλωσης, εγκλεισμού ή ελευθερίας.
Εξερευνώντας αυτήν την κίνηση του Μπασάνου να χρησιμοποιήσει την γλώσσα σαν θραύσμα διαβάζω αυτό που εντοπίζει ο Στ.Ροζάνης : ‘Σημασίες ερμητικά κλειστές στον εαυτό τους διασπούν την κλειστότητα τους και αναδύονται δια του θραύσματος, το οποίο δεν αποτελεί απλώς μέρος ενός όλου, αλλά αντιθέτως σημασιοδοτεί το όλο και το αποκαλύπτει ως εσωτερικότητα και αλχημιστική υπόσταση, επιπροσθέτοντας τη ζωντάνια και τη ζεστασιά της πράξης, τη φαντασιακή διέγερση και το μυθικό πάθος –ένας κόσμος που έρχεται από μακριά και πάει μακριά -, που το ολοκληρωμένο στερείται ακριβώς επειδή είναι ολοκληρωμένο – ένας κόσμος ιδεών και λογικών αφαιρέσεων – και επειδή η νόηση και η αναπαραστατική δύναμη θέλουν να το βλέπουν ολοκληρωμένο και κατ’ αυτό τον τρόπο να το θεωρούν.’[1]. Το έργο αυτό του Κ.Β διαβάζεται όντας, ακίνητος, περπατώντας μπροστά-πίσω, σε στάση ή σε κίνηση, ξεφυλλίζοντας. Σαν να ξεφυλλίζεις ένα βιβλίο ή ένα τετράδιο ή πολλά ακόμη, γύρω από τον άξονα πίσω – μπρός, από την αρχή ως το τέλος. Note on drawing n.4(horizon), λευκά μπλοκ σχεδίου(έργο 5)
Το απόσπασμα εμπεριέχει τον χώρο γύρω του, αυτόν τον χώρο κατοικεί ο Μπασάνος με χειροπιαστό αλλά και φαντασιακό χαρακτήρα και ύφος, με ταπεινότητα και χαμόγελο, τον γνώρισα σήμερα Σάββατο 24-11-18 και τον ευχαριστώ που με ταξίδεψε βήμα-βήμα σ’αυτή την έκθεση με εγκαρδιότητα και φιλοξενία και του’πα νιώθω ότι βλέπω ένα έργο σε σινεμά, νιώθω ότι μπήκα μέσα στο έργο και εκείνη τη στιγμή μου εντόπισε ότι βρικόμασταν μπροστά στο τελευταίο έργο της έκθεσης Ιntermission (έργο 4) εμπνευσμένο από το διάλειμμα του Κιούμπρικ, στην διάσταση μιας οθόνης, ένα διάλειμμα χωρικό που διαρκούσε κάποια λεπτά μέχρι να ξαναμπώ στην έκθεση αντίστροφα, να την διαβάσω διαφορετικά από την ανάποδη. Έτσι λοιπόν με τον μηχανισμό αυτό του διαλείμματος ξαναμπαίνω-εις στην ιστορία του ανθρώπου που επαναλαμβάνεται, ατέρμονα σαν σε λούπα, κρατώντας σημειώσεις στο μεσοδιάστημα.
Πρόλογος ή επίλογος
‘Κοίτα, τα δέντρα υπάρχουν, τα σπίτια που κατοικούμε στέκουν ακόμα. Μόνον εμείς σαν ανάσα αιθέρια, προσπερνάμε τα πάντα. Κι όλα ομόγνωμα μας αποσιωπούν, λίγο ίσως σαν την ντροπή και λίγο σαν άρρητη ελπίδα.’ [3]
[1] σελ.14 Στέφανος Ροζάνης, Walter Benjamin Η ιεροποίηση του αποσπάσματος, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα 2005.
[2], [3] σελ. 21 Ράϊνερ Μαρία Ρίλκε, Οι Ελεγείες του Ντουίνο, μτφ. Μαρία Τοπάλη, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2011
______________________________________
KOSTAS BASSANOS
The Middle of Nowhere, Elika Gallery
Εγκαίνια: Παρασκευή 09.11 | 20:00 μμ
Διάρκεια έκθεσης: 10.11.18 – 08.12.18
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 12-8 μμ, Σάββατο 12-4 μμ
Φωτο: Μαρία Καραχρήστου
